Điều trị toàn thân phối hợp với các biện pháp tại chỗ được chỉ định trong viêm quanh răng khu trú ở người trẻ và viêm quanh răng tiến triển nhanh. Trong các trường hợp này thì sử dụng kháng sinh toàn thân để loại bỏ hoàn toàn các vi khuẩn thâm nhập vào các mô lợi mà có thể tái định cư ở túi lợi sau khi lấy cao răng và làm nhẵn chân răng.
Sau khi chẩn đoán và tiên lượng bệnh, thì phải làm kế hoạch điều trị. Kế hoạch điều trị là kế hoạch chi tiết để quản lý một bệnh nhân viêm quanh răng cụ thể. Nó bao gồm tất cả các thủ thuật để thiết lập và duy trì sức khoẻ quanh răng như:
– Các quyết định giữ răng lại hay nhổ đi.
– Các quyết định về kỹ thuật điều trị túi lợi.
– Các quyết định về phẫu thuật lợi – niêm mạc và tái tạo mô quanh răng.
– Các quyết định về sửa chữa khớp cắn.
– Các quyết định về các dạng phục hồi và các răng sử dụng làm trụ cầu.
Việc điều trị quanh răng đòi hỏi phải có kế hoạch dài. Tuy rằng, trong quá trình điều trị có thể nảy sinh các vấn đề khác với dự kiến, đòi hỏi phải có thay đổi.
Điều trị quanh răng là một phần không thể tách rời của điều trị nha khoa, nó bao gồm một chuỗi các thủ thuật mà trong đó có cả các thủ thuật quanh răng và các thủ thuật không phải lĩnh vực quanh răng. Mục tiêu cuối cùng là tạo ra một hàm răng chức năng tốt trong môi trường quanh răng khoẻ mạnh.
Mục tiêu ban đầu của kế hoạch điều trị là loại bỏ được viêm lợi, sửa chữa lại các tình trạng gây ra viêm và kéo dài quá trình viêm. Như vậy, cần phải loại bỏ các kích thích ở vùng các chân răng và loại trừ cả túi quanh răng, thiết lập lại được đường viền lợi và tạo ra sự tương quan lợi – niêm mạc để có thể giữ lành mạnh cho mô quanh răng.
Điều trị phục hồi các răng đã bị sâu và sửa chữa các phục hồi răng sai quy cách. Lưu ý xem liệu khớp cắn có bị sang chấn hay không để điều chỉnh.
Làm hàm giả để phục hồi mất răng hoặc sửa lại các hàm giả sai quy cách gây sang chấn. Phải điều trị nắn chỉnh răng phối hợp nếu có lệch lạc răng hoặc sang chấn khớp cắn. Nếu bệnh nhân có thói quen hay nghiến răng thì phải làm máng điều trị cũng như điều trị loại bỏ các thói quen có hại khác.
Hướng dẫn bệnh nhân các biện pháp tự chăm sóc răng miệng sao cho có thể kiểm soát được mảng bám răng. Sau khi kết thúc điều trị, hẹn bệnh nhân đến khám lại để đánh giá cả tình trạng quanh răng và tình trạng vệ sinh răng miệng của bệnh nhân.
Các bước điều trị:
Bước 1: Pha điều trị mở đầu
Trong giai đoạn điều trị này, ưu tiên điều trị các cấp cứu về răng miệng, bao gồm:
+ Các cấp cứu về răng như viêm tuỷ răng cấp.
+ Các cấp cứu về cuống răng như viêm quanh cuống răng cấp.
+ Các cấp cứu về quanh răng như viêm quanh thân răng cấp, áp xe lợi, áp xe quanh răng cấp.
+ Các cấp cứu khác.
– Nhổ các răng không còn hy vọng chữa được và có giải pháp thay thế tạm thời nếu cần hoặc có thể thì hoãn tới một thời gian thuận lợi hơn.
Bước 2: Điều trị pha 1– Pha bệnh căn
– Kiểm soát mảng bám răng.
– Kiểm soát chế độ ăn uống, nhất là ở những bệnh nhân có sâu răng lan.
– Lấy cao răng và làm nhẵn chân răng.
– Sửa chữa các yếu tố kích thích là các chỗ hàn hoặc các cầu chụp răng hoặc hàm giả sai quy cách.
– Hàn sâu răng, nhất là sâu ở mặt bên và sâu cổ răng.
– Điều trị chống vi khuẩn: bằng các biện pháp tại chỗ hoặc toàn thân, hoặc kết hợp cả hai.
– Điều trị khớp cắn, loại bỏ khớp cắn sai.
– Đặt nẹp hay máng tạm thời để cố định răng trong trường hợp các răng lung lay.
Bước 3: Đánh giá đáp ứng với điều trị pha 1
Hẹn bệnh nhân đến khám lại và đánh giá kết quả sau điều trị các yếu tố bệnh căn. Cần kiểm tra lại các tình trạng dưới đây:
– Chiều sâu túi lợi và tình trạng viêm lợi.
– Tình trạng mảng bám răng và cao răng.
– Sâu răng .
Bước 4: Điều trị pha 2 – Pha phẫu thuật
Ở lần điều trị này thực hiện các biện pháp điều trị phẫu thuật, có thể bao gồm các loại phẫu thuật dưới đây:
– Phẫu thuật quanh răng, có thể là nạo lợi, phẫu thuật cắt lợi, phẫu thuật vạt, hoặc các loại phẫu thuật khác. Đặt implant. Điều trị tuỷ răng.
Bước 5: Điều trị pha 3 – Pha phục hồi
– Làm các phục hồi cuối cùng.
− Làm hàm giả cố định hoặc tháo lắp.
Bước 6: Đánh giá đáp ứng với các thủ thuật phục hồi
– Khám tình trạng quanh răng, ghi nhận các biểu hiện về đáp ứng quanh thủ thuật phục hồi, bao gồm:
– Tình trạng lợi.
– Tình trạng túi quanh răng và mức bám dính quanh răng.
– Tình trạng xương ổ răng.
– Tình trạng lung lay răng.
Bước 7: Điều trị pha 4 – Pha duy trì
Gọi bệnh nhân đến khám lại theo định kỳ và kiểm tra về:
+ Mảng bám răng và cao răng.
+ Tình trạng lợi: tình trạng túi lợi và viêm lợi.
+ Tình trạng khớp cắn .
+ Mức độ lung lay răng.
+ Các thay đổi bệnh lý khác.
Chú ý hướng dẫn bệnh nhân về các biện pháp kiểm soát mảng bám răng.
Điều trị ngay khi có các biểu hiện tái phát viêm quanh răng và loại bỏ các yếu tố bệnh nguyên mới xuất hiện.
