Sinh ngà bất toàn và loạn sản ngà là hai bên chính dẫn đến tạo ngà bất thường.
Tạo Ngà bất thường chủ yếu do di truyền Nhiễm sắc thể trội. Chuẩn đoán chủ yếu dựa vào các triệu chứng lâm sàng và XquangTạo ngà bất thường bị ảnh hưởng bởi một số nguyên nhân tại chỗ như sang chấn hay nguyên nhân toàn thân như suy dinh dưỡng, suy cận tuyến giáp ở tuổi thiếu niên..
I. SINH NGÀ BẤT TOÀN (Tạo ngà không hoàn chỉnh, thiểu sản ngà)
- Sinh ngà bất toàn là bệnh di truyền nhiễm sắc thể trội với tỷ lệ bệnh khoảng 1:8000, tần suất xuất hiện ở nam và nữ như nhau.
- Sinh ngà bất toàn được chia làm 3 loại: Shield I, Shield II, Shield III.
- Sinh ngà bất toàn loại III ít gặp hơn và khác với loại II là buồng tủy rộng (răng sò – shell teeth) làm cho răng dễ bị hở tủy khi mòn răng- răng.
II. LOẠN SẢN NGÀ
Phân loại: Loạn sản ngà bao gồm 2 loại
- Loạn sản ngà loại I: Chân răng ngắn và nhọn do ngà chân răng không được phát triển, thân răng có hình dạng và dáng vẻ bình thường, trong màu hổ phách, các ống ngà được xếp thành từng tầng là nguyên nhân của sự tắc ống ngà do các khối calci hóa. Hình ảnh Xquang: có hình ảnh vùng sáng cuống răng
- Loạn sản ngà loại II : Các răng sữa có đặc điểm của sinh ngà bất toàn, tuy nhiên răng vĩnh viễn có màu bình thường và kèm theo có sỏi tủy
Nguyên nhân của loạn sản ngà
- Bệnh còi xương: Các răng này thường có buồng tủy rộng, sừng tủy dài, đoi khi tạo thành các rãnh kéo dài tới đường ranh giới men-ngà. Lớp men ở trên cũng có thể bị rạn nứt hoặc tổn thương là đường xâm nhập tự nhiên của vi khuẩn vào tủy gây hiện tượng viêm tủy và các biến chứng tới cuống răng mà không liên quan đến bệnh sâu răng. Sự thay đổi cấu trúc ngà răng còn liên quan đến một số loại thuốc, đặc biệt là các thuốc gây độc tế bào, tạo ra các tổn thương tùy thuộc vào đặc điểm phá hủy của thuốc và thời điểm dùng thuốc.
- Suy cận tuyến giáp: Răng có kích thước nhỏ, men răng thiểu sản, chân răng ngắn và bất thường cấu trúc ngà chân răng.
- Loạn sản răng từng vùng hay chứng răng ma.
III. DỰ PHÒNG VÀ HƯỚNG ĐIỀU TRỊ
- Dự phòng: Cần có chế độ ăn uống hợp lý
- Hướng điều trị:
- Răng sữa: Sử dụng chụp tiền chế.
- Răng vĩnh viễn: Chụp bọc.
