TẠO CEMENT BẤT THƯỜNG: Thiểu sản Cement và quá sản cement

Ở 1/3 phía thân răng, chân răng đươc bao phủ chủ yếu bởi một lớp cement mỏng không tế bào gọi là lớp cement thứ phát. Ở 2/3 phía cuống cement dày chủ yếu là các cement có tế bào được gọi là cement tiên phát. Cement thứ phát tiếp tục được hình thành trong suốt đời sống của răng tạo thành các đường phát triển trong cấu trúc cement. Độ dày của cement tăng theo tuổi, là phản ứng của răng bù lại sự mòn răng do nhai. Độ dày của cement khác nhau ở các cá thể. Bất thường cấu trúc cement gồm 2 dạng: Thiểu sản cement và quá sản cement.

I. THIỂU SẢN CEMENT.

Thiểu sản cement hoặc không có cement thường hiếm gặp. Có thể gặp trong một số trường hợp sau:

  • Hội chứng loạn sản đòn- sọ: Thường thiếu hụt lớp cement có tế bào, có sự lắng đọng lớp cement không bào.
  • Bệnh rối loạn chuyển hóa phosphat: Là bệnh di truyền nhiễm sắc thể lặn, biểu hiện là sự giảm phosphat kiềm huyết thanh và bất thường hệ thống xương. Các răng thường không trưởng thành ở cả hàm răng sữa và răng vĩnh viễn. Quá trình hình thành ngà cũng diễn ra bất thường.

II. QUÁ SẢN CEMENT

Quá sản cement có thể là bệnh thứ phát hoặc có thể do nguyên nhân tại chỗ hay toàn thân. Bệnh có thể biểu hiện ở một hay vài răng, có thể liên quan đến dính khớp khi cement và xương ổ răng dính với nhau thành một khối.

Nguyên nhân của quá sản cement:

  • Viêm quanh cuống răng: Mặc dù có hiện tượng tiêu cement ở gần trung tâm ổ viêm, nhưng ở ngoại vi có thể có hiện tượng dày cement do kích thích. Quá trình này có thể tạo ra lớp cement dày suốt toàn bộ chân răng hoặc cục bộ hình nắm đấm.
  • Các kích thích cơ học: Các kích thích cơ học quá mạnh thường có tiêu cement, nhưng với kích thích dưới ngưỡng kéo dài gây hiện tượng quá sản cement.
  • Các răng không thực hiện chức năng hoặc răng không mọc: Ở các răng này thường có thể có hiện tượng tiêu cement, tuy nhiên trong một số trường hợp có thể có hiện tượng quá sản cement. Các răng không mọc có thể có lớp cement bao phủ toàn bộ men khi không có sự thay đổi lớp biểu mô men.
  • Bệnh Paget: Trong bệnh Paget thường có các biểu hiện quá sản cement và dính khớp răng. Lớp cement răng thường rất dày, không đều và bề mặt lỗ chỗ giống tổn thương xương.

Quá sản cement trên toàn thể các răng có thể do di truyền và rất hiếm. Cần chuẩn đoán phân biệt quá sản cement với u cement là một u nguyên bào tạo cement có tiêu xương kèm theo.

Trả lời